“De Minniti Doctrine is een zelfmoord, de overwinning van het ‘ja’ in het referendum over burgerschap kan de koers omkeren”, aldus Miraglia

Arci Nationaal Immigratiemanager
«Het bereiken van het quorum en de 'ja'-stem bij het referendum zou de oppositie, die haar houding heeft veranderd maar die periode nog niet volledig achter zich heeft gelaten, ertoe kunnen aanzetten om explicieter de kwestie van rechten te kiezen als terrein voor het bereiken van consensus en niet als een onderwerp om bang voor te zijn.»

Filippo Miraglia, hoofd immigratie bij Arci National: Het op één na hoogste ambt in de staat, de voorzitter van de Senaat, Ignazio La Russa, kondigt zijn intentie aan om campagne te voeren voor niet-stemrecht bij de referenda op 8 en 9 juni . Wat voor soort democratie is dit? Het Italiaanse rechts, of misschien is het beter om te zeggen extreemrechts, heeft in de afgelopen tweeënhalf jaar van regering en meerderheid in het parlement laten zien dat het geen enkel besef heeft van de staat en geen enkel respect voor de instellingen. Er zijn veel voorbeelden te noemen, te beginnen met gebeurtenissen waarbij ministers en ondersecretarissen hoofdrolspelers waren. De voorzitter van de Senaat heeft wel vaker uitspraken gedaan waaruit een zekere minachting voor institutionele rollen blijkt. Het op één na hoogste ambt in de staat zou de uitslag van het referendum inhoudelijk kunnen beoordelen en zijn mening kunnen uiten. Maar mensen uitnodigen om niet te stemmen is werkelijk onaanvaardbaar voor iemand die zo'n belangrijke rol vervult. Misschien vergeet La Russa, wanneer het hem uitkomt, dat stemmen een van de fundamenten is van democratieën en dat het altijd belangrijk is om burgers uit te nodigen om naar de stembus te gaan als ze daartoe worden opgeroepen. Het is duidelijk dat binnen de Italiaanse rechtervleugel de belangen van de partij zwaarder wegen dan de algemene belangen. Dat laten ze elke dag zien, al sinds ze de regeringskamers betreden.
Burgerschap, werk, sociale rechten. Grote kwesties zijn die welke worden opgeworpen door de 5 referendumvragen , waar Arci de afgelopen jaren veel aandacht aan heeft besteed. Voor ons is deze afspraak heel belangrijk en we proberen ons hele netwerk te activeren om het moeilijke, maar haalbare doel van een quorum te bereiken. Het leek al een lastige opgave om handtekeningen te verzamelen voor het referendum over het staatsburgerschap, waar we ons vanaf het begin voor hebben ingezet. Toch werd dit met groot elan en in slechts enkele dagen bereikt. De lat ligt weliswaar hoger, maar wij zijn ervan overtuigd dat er in onze samenleving een meerderheid is die wil meedoen als zij concrete en eenduidige doelen wil bereiken. De rechten van werknemers en de rechten van buitenlanders zijn concrete kwesties die van cruciaal belang zijn voor de kwaliteit van onze democratie. Ze definiëren duidelijk wat voor soort samenleving wij willen. Enerzijds is er door de referendumstem en het ja-kamp een inclusieve en open samenleving, waarin gelijkheid tussen mensen en hun waardigheid centraal staan. Aan de andere kant is er een gesloten samenleving, waarin mensen worden uitgesloten en gediscrimineerd en waarin winst belangrijker is dan mensen en hun leven. Anders dan bij verkiezingen, waar vaak onduidelijkheid heerst en mensen niet deelnemen omdat ze zich niet vertegenwoordigd voelen, is bij referenda de reden om te gaan stemmen duidelijker en directer. Daarom hebben wij er alle vertrouwen in dat we het quorumdoel zullen bereiken, ook al weten we dat de laatste dagen beslissend zijn en dat we hard moeten werken om elk van onze leden en managers te activeren.
Burgerschap betekent inclusie, acceptatie en een multi-etnische en multiculturele visie op een nationale gemeenschap. Is een 'ja' tegen het referendum niet ook een groot 'nee' tegen het veiligheidssysteem en de demonisering van de ander, de migrant, de vluchteling, de buitenlander, waar rechts nog steeds op hamert? Burgerschap is niet een kwestie die onmiddellijk aan immigratie wordt toegevoegd. Het Italiaans staatsburgerschap wordt verleend aan mensen die al vele jaren in Italië wonen en die ervoor hebben gekozen om in dit land te wonen en hun kinderen op te voeden. Mensen die een aanvraag voor het staatsburgerschap kunnen indienen, voldoen ook aan de voorwaarden voor een verblijfsvergunning voor langdurig ingezetenen. Vrijwel altijd beschikken ze hiervoor zelfs al over een verblijfsvergunning. Er moeten zeer strenge voorwaarden worden vervuld, waaronder werkgelegenheid, economische en sociale stabiliteit. De campagne om immigratie te criminaliseren heeft ook gevolgen gehad voor de kwestie van het burgerschap. Ook dit onderwerp is overspoeld met een lawine aan haat en wrok, veroorzaakt door de xenofobe rechterzijde, bij gebrek aan adequate reacties van democratische en linkse krachten. Het mislukken van de hervorming, waarbij het centrumlinks zich in de laatste fase van de wetswijziging, die enkel betrekking had op minderjarigen in de Senaat en in 2017 door de Kamer werd goedgekeurd, terugtrok, was helaas het bewijs dat terwijl het xenofobe rechts immigratie gebruikt om de kiezers te oriënteren en hegemonie op te bouwen, de krachten van het centrumlinks, gelukkig met een paar uitzonderingen, bang zijn voor de kiezers. En angst leidt ertoe dat men standpunten inneemt die, als de zaken goed gaan, passen binnen een door rechts gedefinieerd kader. In veel gevallen jagen ze hun positie na. Volgens 2017 was de ‘Minniti-doctrine’ in deze zin nog steeds het meest expliciet: door de door rechts geconstrueerde representatie te accepteren, werden op basis daarvan effectieve antwoorden in het leven geroepen. Een politieke en culturele zelfmoord, zoals blijkt uit de verkiezingsuitslag van 2018 en het succes van de rancunemachine van de Lega. Het bereiken van het quorum en vandaag ja zeggen tegen het referendum zou concreet een ommekeer betekenen en zou de oppositie, die inmiddels weliswaar van houding is veranderd maar het Minniti-tijdperk nog niet helemaal achter zich heeft gelaten, er wellicht toe kunnen aanzetten om explicieter het terrein van rechten te kiezen als terrein voor het bereiken van consensus, en niet als een onderwerp waar men bang voor is en van weg moet blijven.
Dit zijn tijden van onzekerheid, van armoede door werk en niet alleen van werkloosheid. Een groot, onopgelost maatschappelijk probleem. Uit de gegevens die Istat onlangs heeft gepubliceerd, blijkt dat een groeiend deel van onze jongeren, en niet alleen de jongeren, ervoor kiest om naar het buitenland te gaan op zoek naar betere werk- en sociale omstandigheden. Onder deze jongeren is de laatste jaren het percentage jongeren van buitenlandse afkomst toegenomen. Zij zijn weliswaar in ons land geboren en/of getogen, maar zien in Italië geen waardige en solide toekomst voor zichzelf en hun gezin . Onzekere omstandigheden, lage lonen en slechte werkgelegenheid , maar ook de geleidelijke terugtrekking van de overheid uit essentiële diensten, te beginnen met de gezondheidszorg en het onderwijs, zorgen ervoor dat ons land steeds minder gastvrij is voor iedereen, Italianen en buitenlanders. De neergang staat voor de deur, als die al niet begonnen is, en de verantwoordelijkheid ligt bij een heersende klasse, die niet alleen politiek is, maar ook visieloos en te vaak alleen gericht op de eigen belangen en op het heden. De demografische balans laat ons zien dat als we geen belangrijke beslissingen nemen en niet investeren in onze gemeenschappelijke toekomst, kinderopvang, scholen, universiteiten en opleidingen, ons land in veel opzichten gedoemd is om achteruit te gaan.
Vrijheid is deelname, zong de grote Giorgio Gaber. Heeft links dit begrepen? Ik ben er niet van overtuigd. Misschien hadden de leiders van links, toen Gaber dat zei, wel degelijk een duidelijk beeld van de relevantie van dat idee en de rol van de politiek bij het bevorderen van participatie en de protagoniteit van maatschappelijke subjecten. Tegenwoordig is er een grote afstand tussen politieke partijen en de maatschappij. Als organisatie voor sociale promotie, als organisatie voor de derde sector, als culturele en volksvereniging, streven wij ernaar een stabiele en gezonde dialoog met de partijen te hebben. De laatste jaren waren ze te veel bezig met de interne dynamiek en het lot van individuele leiders, waardoor ze niet meer opmerkten wat er om hen heen gebeurde. Er lijkt de laatste tijd iets te veranderen. Het lijkt erop dat het leiderschap van Elly Schlein binnen de Democratische Partij verandering teweegbrengt . Ongeacht de uitslag zou de coalitie die zich al bij verschillende verkiezingen heeft gemanifesteerd, op de goede weg kunnen zijn. Wij zien bij veel vrouwelijke parlementariërs een andere interesse in wat er in de samenleving gebeurt. Maar we zijn nog niet op het omslagpunt dat we nodig hebben. Er zijn nog steeds te veel onzekerheden en te veel berekeningen op basis van interne logica en de belangen van individuele leiders. Ook van ons is een inzet nodig om de participatie en het leiderschap van mensen en gemeenschappen in de openbare ruimte te bevorderen. En daar zetten wij ons voor in deze moeilijke tijd.
Kan iemand links, of beter gezegd democratisch, menselijk zijn zonder verontwaardigd te zijn en te protesteren over de immense etnische zuiveringen die in Gaza plaatsvinden ? De genocide op Palestijnen in Gaza en de bezette gebieden is ondraaglijk. Het laat geen ruimte voor dubbelzinnige interpretaties, die helaas alomtegenwoordig zijn in de politiek en de massamedia. Deze regering is, net als de Europese Unie, duidelijk medeplichtig aan de uitroeiing die voor de ogen van de internationale gemeenschap plaatsvindt. Een internationale gemeenschap die decennialang deed alsof ze niet zag wat er met de Palestijnen gebeurde. De muur, apartheid, gerichte moorden. Onteigening van huizen en land. Israël is geen democratisch land, zoals zoveel geblinddoekte commentatoren ons dagelijks vertellen. Miljoenen mensen leefden, zelfs vóór 7 oktober, in een grote kooi, zonder enige vrijheid en zonder hoop. Elke dag vernederd en beroofd van hun toekomst. Hoe kun je een regime dat dit met miljoenen mensen doet een democratie noemen? Als de internationale gemeenschap, onze regering, de EU, belachelijke en beschamende woorden blijft gebruiken, terwijl er in Gaza elke dag weerloze burgerslachtoffers worden gemaakt, terwijl er genocide en etnische zuiveringen plaatsvinden, dan lopen we het risico dat, zoals de Amerikaanse president en al zijn vrienden lijken te willen zeggen, het recht van de sterkste zich zal doen gelden, zonder enige beperking en zonder dat er ruimte is voor internationale bemiddeling. Wat er in Gaza gebeurt, baart ons grote zorgen. De Italiaanse parlementsleden die op dit moment naar Egypte zijn vertrokken, hebben er goed aan gedaan om internationale solidariteit te betuigen aan de Palestijnse slachtoffers bij de grensovergang bij Rafah . Ook enkele Italiaanse organisaties waren aanwezig, waaronder Arci met onze voorzitter Walter Massa. Laten we hopen dat dit op zijn minst gedeeltelijk bijdraagt aan verandering in de manier waarop regeringen met deze tragedie omgaan. Het zal een gezamenlijke inspanning vergen om de aandacht vast te houden en het protest zo breed mogelijk te maken.
l'Unità